اکسیژن

تولد بیماری‌های جدید؛ ارمغان آلودگی هوا

دکتر من - آسیه اسحاقی- روزانه 16 هزار کیلو هوا وارد بدن انسان می‌‌شود در حالی که با زندگی در کلانشهر‌ها بیش از اکسیژن، آلاینده‌ها را نفس می‌کشیم. کارشناسان سلامت معتقدند در حال حاضر آلودگی هوا بزرگ‌ترین خطر برای سلامت به‌شمار می‌رود چراکه به دنبال آن بیماری‌های قلبی، ریوی و سرطان‌ها تشدید شده و گاهی نیز بیماری‌های جدید متولد می‌شود.

آلودگی هوا بيشتر در شهرهای بزرگ و صنعتی ديده می‌شود که در این میان خودروها، نيروگاه‌ها، كارخانه‌ها و مصارف خانگی انرژی (وسایل گرمایشی) نقش مهمی دارند.

هرچند آلودگی هوا یكی از عوامل مهم به‌وجود آورنده و تشدیدكننده انواع بیماری‌ها است اما در این میان دستگاه تنفس از آسیب‌پذیرترین اعضای بدن در برابر آلودگی هوا است به طوری که در زمان فعالیت شدید، هوا و در نتیجه آلاینده‌های موجود بیش از روزهایی که آلودگی کم است، در بدن افراد جذب می‌شود.

آمار منتشر شده از سوی سازمان بهداشت جهانی نیز گویای آن است که استنشاق هوای آلوده در خارج از فضاهای سربسته عامل 40 درصد از بیماری‌های خونی وابسته به عملکرد قلب است، همچنین این عامل تا 40 درصد در بروز انواع سکته‌ها نقش دارد.

از آن گذشته مشخص شده که استنشاق هوای مملو از آلاینده‌های کربنی و سمی نقش 11 درصدی در ابتلای افراد به بیماری‌های مزمن ریوی دارا است، همچنین طبق این آمار 6 درصد عامل ابتلای افراد به سرطان ریه همین آلودگی هوا است.

از طرفی افراد می‌توانند واکنش‌های بسیار متفاوتی نسبت به آلودگی هوا نشان دهند. ممکن است برخی از مردم دچار تنگی نفس یا سرفه شوند در حالی که برخی دیگر هیچ علائمی را از خود نشان نمی‌دهند. به گفته پزشکان، افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی و ریوی، کودکان و زنان باردار واکنش‌های شدید‌تری به آلودگی هوا نشان می‌دهند. کودکان در هوایی با سطح آلودگی بالا با بیماری‌هایی مانند برونشیت و گوش درد مواجه می‌شوند. همچنین ممکن است بیماری افراد در زمان آلودگی هوای شدید، به نقطه‌ای برسد که امکان فعالیت را از آنها سلب کرده یا حتی نیازمند کمک‌ها و مراقبت‌های پزشکی شوند و یا اینکه منجر به مرگ این افراد شود.

حسن تامینی‌ لیچایی، سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان همچنین با تاکید بر اینکه آلودگی هوا سهم زیادی در بیماری‌ها دارد، می‌گوید: آلودگی هوا موضوع مهمی است که اگر همه مردم و مسوولان به آن عنایت داشته باشند، قابل حل شدن است. همان‌طور که مشاهده می‌کنیم بسیاری از کشورها توانسته‌اند مشکل آلودگی هوای خود را برطرف کنند اما متاسفانه ما هنوز نتوانسته‌ایم این مساله را در کشورمان حل کنیم.

او با تاکید بر اینکه در بحث آلودگی هوا با مشکلاتی روبه‌رو شده‌ایم که عمده آن تهدید سلامت است، می‌گوید: بیماری‌های زیادی ناشی از آلودگی هوا است که روز به روز نیز با شدت آلاینده‌ها تشدید شده و سرانجام به ارائه آمارهای مختلفی ختم می‌شود به طوری که بسیاری از مرگ‌و‌میرهای امروز ناشی از این موضوع است.

این نماینده مجلس با بیان اینکه گروه‌های در معرض خطر سرطان و بیماری‌های خطرناک شامل؛ بیماران قلبی، بیماران ریوی، افراد مسن، نوزادان و کودکان و زنان باردار هستند، تاکید می‌کند: آلودگی هوا علاوه بر آنکه منجر به بروز سرطان می‌شود، آرام آرام نيز سبب تغييرات ساختاری و ژنتيکی در بافت‌های بدن و تبديل به عامل سرطانزايی در بافت‌های ديگر می‌شود.

سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس عوارض کوتاه‌مدت آلودگی هوا را سوزش چشم و گلو، تنگی نفس، بی‌حالی و سردرد عنوان می‌کند و می‌گوید: سکته‌های قلبی و مغزی، بروز لخته‌های خونی، تشديد آسم و نارسايی‌های تنفسی، کاهش وزن نوزادان به هنگام تولد نیز از عوارض ميان مدت آلودگی هوا به‌شمار می‌رود.

او در عین حال نیز تاکید می‌کند: آلاینده‌های هوا باعث بروز اختلالات و بیماری‌های مختلف نظیر حالت تهوع، سرگیجه، بی‌حالی، میگرن، انواع بیماری‌های آلرژیک، بروز لکه‌های پوستی روی دست و صورت به‌خصوص در بانوان و در سطوح بالاتر، اختلال در سیستم عصبی بدن، التهاب ریه، آسم، عفونت‌های مجاری تنفسی، سرطان ریه، بیماری‌های قلبی و عروقی و سکته‌های قلبی می‌شود.

از طرفی بیشترین تاثیری که آلودگی هوا بر سلامت انسان دارد رواج بیماری‌های تنفسی و قلبی است که بسیار خطرناک بوده و آمار مرگ و میر را تشدید می‌کند. افزایش سرطان‌های مختلف در کشور از دیگر اثرات مخرب آلودگی هوا است که متاسفانه هر روز شاهد افزایش این بیماری هستیم.تامینی لیچایی همچنین معتقد است بنزین با کیفیت پایین، فرسوده بودن خودروها و سیستم مهندسی ناقص موتور خودروها باعث تشدید آلودگی هوا در شهرها می‌شود و به تبع آن موارد ابتلا به سرطان در سطح شهرها افزایش خواهد یافت.

سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی معتقد است که عمده‌ترین و شایع‌ترین بیماری سرطان که مولود آلودگی هوا است، سرطان ریه و نای است چرا که آلودگی هوا شرایطی را برای افراد فراهم می‌کند که به تدریج ایمنی بدن کاهش پیدا می‌کند، به ویژه افرادی که سرطان دارند نیز با افزایش آلاینده‌های موجود در هوا عمرشان کوتاه‌تر می‌شود.

او همچنین با بیان اینکه آماری از بیماری‌های سرطان ناشی از آلودگی هوا در اختیار نیست، معتقد است: آمار دقیقی مبنی بر اینکه چه تعداد از سرطان‌ها ناشی از افزایش آلاینده‌ها است وجود ندارد اما ما از وزارت بهداشت خواستار شدیم که آمار دقیقی ارائه دهند تا برای این مساله اقدام اساسی صورت گیرد که البته این کار نیاز به همکاری چندین ارگان مرتبط با سلامت مردم دارد.

بیماری‌های جدید از جمله بیماری‌های پوستی و چشمی نیز به جمع بیماری‌های تنفسی پیوسته که سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با ابراز نگرانی از این موضوع می‌گوید: بسیاری از بیماری‌های جدید مانند بیماری‌های پوستی ناشی از آلودگی هوا است و همه این مسایل به عدم مدیریت صحیح نسبت به آلودگی هوا و ضعف فرهنگسازی در میان خانواده‌ها برمی‌گردد اما در عین حال می‌توان جلوی پیشرفت بیماری‌ها را گرفت.این نماینده مجلس ادامه می‌دهد: ما هنوز نتوانسته‌ایم اقدامات پیشگیرانه‌ای را برای جلوگیری از بیماری‌های ناشی از آلودگی هوا انجام دهیم، همانطور که نتوانستیم اقدامات اساسی برای کاهش آلودگی هوا انجام دهیم. به طور نمونه سال‌ها است استفاده از آزبست در لنت‌های ترمز در دنیا منسوخ شده اما این مورد در کشور ما هنوز استفاده می‌شود. همانطور که می‌دانید آزبست می‌تواند انواع سرطان‌ها را ایجاد کند.

با این اوصاف طبق نظر بسیاری از کارشناسان و پزشکان کاهش آلودگی هوا و بهبود وضعيت فعلی، تنها راه معقول جلوگيری از فاجعه لجام‌گسيخته سرطان در آينده است و ما بايد برای مقابله با بحران آلودگی هوا نگرش دیگری داشته باشيم؛ نگرشی که مقطعی نبوده و تنها مختص به فصل‌های آلوده سال نباشد. ضمن اینکه سبک زندگی مردم و آموزش به مردم از اهمیت زیادی برخوردار است تا با بهبود روش‌های حمل و نقل، کنترل صنایع و کنترل‌های دقیق برای مسائل ترافیکی صورت بگیرد.

تاریخ انتشار: ۱۷ بهمن ۱۳۹۳

نظرات شما عزیزان: